Jak się rozwieść? Przygotowanie do sprawy rozwodowej.

W ocenie psychologów rozwód z małżonkiem jest jednym z najbardziej traumatycznych przeżyć w życiu dorosłego człowieka. Wobec czego decyzja o rozwodzie powinna byś świadoma oraz gruntownie przemyślana. Zadaniem profesjonalnego pełnomocnika jest przede wszystkim zadbanie o Twoje interesy oraz przeprowadzenie sprawy rozwodowej w sposób jak najmniej dotkliwy dla Ciebie oraz Twoich bliskich.

Podjąłeś o rozwodzie? Co dalej?

Przed wniesieniem pozwu o rozwód należy zgromadzić dokumentację, na podstawie której sąd przeprowadzi postępowanie dowodowe.

W przypadku, gdy małżeństwo nie posiada małoletnich dzieci, a rozwód ma nastąpić bez orzekania o winie któregokolwiek z małżonków do pozwu wystarczy dołączyć skrócony odpis aktu małżeństwa oraz umowę majątkową małżeńską, jeśli została zawarta.

Jeżeli zaś małżonkowie posiadają małoletnie dzieci, w celu wykazania ich kosztów utrzymania oraz wysokości żądanych alimentów należy zebrać wszelkie rachunki dotyczące bieżących wydatków dzieci takie jak: rachunki za media, wyżywienie, ubrania, lekarstwa, pomoce szkolne, zajęcia dodatkowe itp.

Powyższe wyliczenia są przykładowe, gdyż rodzaj i treść dokumentów, które powinny zostać załączone do pozwu zależy każdorazowo od rodzaju roszeń jakie zostaną zgłoszone, o czym poniżej.

Pozew o rozwód.

Oprócz oczywistego wniosku o rozwiązanie małżeństwa przez rozwód oraz ustalenia sprawowania władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi, w postępowaniu rozwodowym sąd rozpoznaje również inne roszczenia, a mianowicie:

– o ustalenie wyłącznej winy jednego z małżonków w rozkładzie pożycia,

– o ustalenie alimentów na rzecz jednego z małżonków,

– o ustalenie kontaktów z dziećmi,

– o ustalenie alimentów na rzecz małoletnich dzieci,

– o ustalenie sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania małżonków,

– o podział majątku wspólnego małżonków.

Sąd orzeka rozwód, jeżeli pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia tj. pomiędzy małżonkami jest brak więzi emocjonalnych, fizycznych i gospodarczych – są to tak zwane pozytywne przesłanki orzeczenia rozwodu. Orzeczenie rozwodu nie jest natomiast możliwe, jeżeli na jego skutek ucierpi dobro małoletnich dzieci albo rozwód byłoby sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. Niedopuszczalne jest również orzeczenie rozwodu, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że małżonek niewinny wyrazi na to zgodę, albo odmowa jego zgody jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Ocena, czy w danej sprawie występują przesłanki negatywne orzeczenia rozwodu należy do sądu. W praktyce postępowanie w zakresie ustalenia istnienia przeszkód w orzeczeniu rozwodu będzie badane wnikliwie przez sąd w razie braku zgody na rozwód jednego z małżonków. Zazwyczaj, w razie zgodnego wniosku stron o rozwiązanie małżeństwa, sąd w celu zbadania istnienia negatywnych przesłanek rozwodowych ogranicza się do przesłuchania stron.

ustalenie wyłącznej winy jednego z małżonków w rozkładzie pożycia.

Orzeczenie rozwodu z wyłącznej winy jednego z małżonków, daje możliwość małżonkowi niewinnemu uzyskania alimentów na swoją rzecz oraz pozbawia możliwości dochodzenia alimentów przez małżonka wyłącznie winnego rozkładowi pożycia. Przy czym dochodzenie alimentów od małżonka wyłącznie winnego będzie możliwe jedynie w razie istotnego pogorszenia sytuacji materialnej małżonka niewinnego.

Decydując się na złożenie pozwu rozwodowego z orzeczeniem winy musisz być przygotowany na długotrwałe postępowanie dowodowe zmierzające do wykazania wyłącznej winy Twojego małżonka, polegające min. na przesłuchaniu w charakterze świadków Twoich najbliższych i przyjaciół. Należy przy tym pamiętać, że zarówno wina małżonka jak i brak winy drugiego z nich muszą być ewidentne. Sąd nie stopniuje winy, co oznacza, że małżonek, który w 80% przyczynił się do rozstania nie zostanie uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia.

Przykład:

Jan i Maria Kowalscy zawarli związek małżeński w grudniu 2005 roku, małżeństwo posiada dwoje dzieci. Małżonkowie ustalili, że Jan będzie utrzymywał rodzinę a Maria będzie wychowywała dzieci. Jan otrzymywał wysokie wynagrodzenie, jednak jego znaczną część przeznaczał na hazard i alkohol, na skutek czego rodzina wpadła w długi. Maria była wzorową matką i żoną, w dodatku starała się pomóc mężowi w wyjściu z nałogów. Pomiędzy małżonkami dochodziło do częstych kłótni i rękoczynów ze strony męża. Taki stan trwał niemal od początku małżeństwa. W 2018 roku Maria złożyła pozew o rozwód z wyłącznej winy męża.

W opisanej sytuacji wina męża jest ewidentna, wobec czego sąd orzeknie rozwód małżonków z wyłącznej winy Jana Kowalskiego. Gdyby jednak w trakcie procesu wyszło na jaw, że Maria dopuściła się zdrady małżeńskiej, a kłótnie małżonków kończyły się wzajemnymi rękoczynami orzeczenie rozwodu z wyłącznej winy Jana nie byłoby możliwe.

Istnieje również możliwość orzeczenia rozwodu bez orzekania o winie któregokolwiek z małżonków, w takiej sytuacji nie będzie konieczności przeprowadzania wyczerpującego postępowania dowodowego, a orzeczenie o rozwodzie może nastąpić już na pierwszej rozprawie. Dodatkowo, sąd zwróci połowę opłaty od pozwu małżonkowi, który wniósł o rozwód.

żądanie zasądzenia alimentów na rzecz jednego z małżonków

Przepisy prawa przewidują możliwość zasądzenia alimentów na rzecz jednego z małżonków, bez konieczności ustalania winy drugiego z nich, jak i na rzecz małżonka współwinnego.

Sąd rozpoznając żądanie zasądzenie alimentów będzie badał czy (i) żądanie zostało wywiedzione przez osobę uprawnioną, tj. czy alimentów nie żąda małżonek wyłącznie winny rozkładowi pożycia oraz czy (ii) małżonek żądający alimentów znalazł się w niedostatku tj. nie jest w stanie własnymi siłami zaspokoić swoich potrzeb.

Jeżeli żądanie zasądzenia alimentów zostało wywiedzione w pozwie o rozwód, pierwszą okoliczność sąd ustali najprawdopodobniej w oparciu o zeznania świadków i stron postępowania. Kolejno Sąd będzie ustalał czy małżonek, który żąda zasądzenia alimentów znajduje się w niedostatku oraz jaka wysokość alimentów będzie adekwatna z uwagi na jego usprawiedliwione potrzeby oraz możliwości zarobkowe i majątkowe małżonka zobowiązanego.

W celu wykazania swoich usprawiedliwionych potrzeb konieczne będzie przedstawienie w sądzie wykazu majątku osobistego (nie będącego majątkiem wspólnym małżonków), wysokości osiąganych dochodów oraz wysokości swoich kosztów utrzymania. W celu natomiast wykazania możliwości zarobkowych i majątkowych małżonka zobowiązanego koniecznym może okazać się złożenie wniosku o zobowiązanie go przez sąd do złożenia odpowiedniej dokumentacji np. rozliczenia podatkowego za poprzedni rok, wykazu majątku osobistego itp.

Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa każdorazowo w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jeżeli jednak zobowiązanym do dostarczania środków utrzymania będzie małżonek, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, jego obowiązek wygaśnie z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu.

Ustalenie kontaktów z dziećmi oraz alimentów na rzecz dzieci.

Tytułowe zagadnienia są w praktyce przysłowiową największą „kością niezgody” pomiędzy małżonkami. Brak porozumienia stron w kwestii kontaktów z dziećmi oraz wysokości alimentów powoduje przedłużenie postępowania sądowego.

Dobrą praktyką rozwodzących się małżonków jest wspólne ustalenie sposobu wykonywania kontaktów z dziećmi jeszcze przed złożeniem pozwu o rozwód, poprzez sporządzenie porozumienia rodzicielskiego ustalającego częstotliwość oraz sposób kontaktowania się z dziećmi małżonka niemieszkającego z nimi. W porozumieniu rodzicielskim można określić jakie dni dzieci spędzą u rodzica, czy też ustalić podział opieki nad nimi w święta i wakacje. Porozumienie rodzicielskie nie będzie wiążące dla sądu, jednak w znacznej większości spraw, w celu uniknięcia przewlekłości postępowania sądy orzekają zgodnie z wolą stron wyrażoną w porozumieniu.

Alimenty – ustalając alimenty na rzecz małoletnich dzieci sąd bada uzasadnione potrzeby dzieci, tj. wysokość miesięcznych kosztów utrzymania, na które składają się min. koszty wyżywienia, koszty eksploatacyjne lokalu, pomocy szkolnych, zajęć dodatkowych, ubrań itp. Przy obliczaniu wysokości żądanych alimentów należy mieć na uwadze, że co do zasady oboje rodzice są zobowiązani do łożenia na utrzymanie dzieci w równym stopniu. Sformułowanie „co do zasady” nie jest przypadkowe, gdyż istnieją wyjątkowe sytuacje, w których sąd obciąży jednego z rodziców obowiązkiem alimentacyjnym w 75% podczas, gdy druga osoba będzie zobowiązana do partycypowania w utrzymaniu dzieci jedynie w 25%. Oczywiście ustalając kwotę alimentów, sąd każdorazowo bierze pod uwagę możliwości finansowe i zarobkowe rodzica zobowiązanego do ich uiszczania.

Przed wniesieniem pozwu o rozwód, w którym strona żąda zasądzenia alimentów na małoletnie dzieci należy sporządzić zestawienie kosztów dzieci a następnie poprzeć je dowodami w formie rachunków za media czy też paragonów ze sklepów.

Przykład:

Rozwodzące się małżeństwo posiada 10 – letnią córkę. Mąż wyprowadził się z domu, córka mieszka z matką, która samodzielnie reguluje wszystkie opłaty. Mąż zarabia 7 000,00 zł, a żona 5 000,00 zł miesięcznie.

Tytuł kosztu Koszt całkowity Miesięczny koszt utrzymania córki
Opłaty za mieszkanie (czynsz, media itp.) 700,00 zł miesięcznie 350,00 zł (50% wszystkich opłat)
wyżywienie 500,00 zł miesięcznie 500,00 zł
podręczniki i pomoce szkolne 1200,00 zł rocznie 100,00 zł
zajęcia dodatkowe j. angielski 300,00 zł miesięcznie 300,00 zł
ubrania 1200,00 zł rocznie 100,00 zł
Wizyty u lekarzy i lekarstwa 600,00 zł rocznie 50,00 zł
Telefon komórkowy 50,00 zł miesięcznie 50,00 zł
Środki czystości 50,00 zł miesięcznie 50,00 zł
  RAZEM 1 500,00 zł

 

We wskazanym przykładzie miesięczny koszt utrzymania córki wynosi 1 500,00 zł, zakładając, że udział rodziców w utrzymaniu dziecka jest równy, alimenty na rzecz małoletniej powinny wynieść 750,00 zł.

Ustalenie sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania małżonków

W sytuacji, gdy rozwodzący się małżonkowie mieszkają wspólnie, sąd w wyroku rozwodowym, na wniosek strony może orzec o sposobie korzystania z mieszkania. Sąd wskaże z jakiej części mieszkania korzysta wyłącznie mąż, a z jakiej żona oraz jaka część (np. kuchnia, przedpokój) są wspólne.

Podział majątku wspólnego małżonków

Jednym z roszczeń, które można zgłosić w pozwie o rozwód jest wniosek o podział majątku wspólnego małżonków. Dokonanie podziału majątku wspólnego małżonków, przed orzeczeniem rozwodu, co do zasady nie jest możliwe, a podziału dokonuje się w odrębnym postępowaniu przed sądem rejonowym właściwym dla miejsca położenia majątku. Sąd orzekający rozwód może jednak dokonać podziału majątku wspólnego małżonków, jeżeli zgłoszą oni zgodny wniosek. Jeżeli małżonkowie nie dojdą do porozumienia w sprawie podziału majątku, sąd oddali wniosek. Wniosek o podział majątku wspólnego podlega dodatkowej opłacie, która wynosi 1 000,00 zł.

Postępowanie sądowe co Cię czeka?

Postępowanie sądowe, w zależności od stopnia skomplikowania sprawy oraz zgłoszonych żądań może toczyć się od pół roku do kilku lat. Sprawy nieskomplikowane, w których małżonkowie są zgodni co do kluczowych kwestii oraz nie żądają orzekania o winie rozkładu pożycia może zakończyć się na jednym posiedzeniu.

Niezależnie jednak od powyższego, sąd w każdym przypadku przeprowadzi dowód z przesłuchania stron, w celu ustalenia czy w danej sprawie zachodzą przesłanki pozytywne oraz brak jest przesłanek negatywnych orzeczenia rozwodu, zatem nie obędzie się bez osobistego stawiennictwa w sądzie.

Właściwość sądu i opłaty

Pozew o rozwód należy złożyć do sądu okręgowego właściwego dla ostatniego miejsca zamieszkania małżonków, jeżeli choć jedno z nich nadal mieszka lub stale przebywa na terenie właściwości tego sądu. Jeżeli małżonkowie zmienili miejsce zamieszkania, sądem właściwym będzie sąd okręgowy właściwy dla pozwanego. Jeżeli w dalszym ciągu można ustalić właściwości sądu, sądem właściwym będzie sąd okręgowy, właściwy dla powoda.

Przykład:

Ostatnim miejscem zamieszkania rozwodzących się małżonków była Warszawa – Śródmieście, mąż wyprowadził się z mieszkania, ale żona nadal w nim mieszka – sądem właściwym do rozpoznania sprawy o rozwód będzie Sąd Okręgowy w Warszawie.

Jeżeli natomiast małżonkowie zamieszkujący ostatnio w Warszawie, wyprowadzili się – żona do Gdańska, a mąż do Poznania – sądem właściwym, będzie odpowiednio Sąd Okręgowy w Gdańsku – jeżeli powodem będzie mąż lub Sąd Okręgowy w Poznaniu – jeżeli powodem będzie żona.

Gdyby natomiast żona wyprowadziła się do Londynu, a mąż do Poznania – sądem właściwym do rozpoznania sprawy rozwodowej bez względu na miejsce zamieszkania pozwanego będzie Sąd Okręgowy w Poznaniu.

Opłata stała za pozew o rozwód wynosi 600,00 zł, w razie zgłoszenia innych roszczeń, np. wniosku o podział majątku wspólnego małżonków lub zabezpieczenia kontaktów z dziećmi opłata odpowiednio wzrośnie.

Add a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *